มาตรฐานวิศวกรรม

สำหรับผู้ดูแลระบบและอุปกรณ์ประกอบอาคาร การมีฐานข้อมูลมาตรฐานวิศวกรรมและกฎหมายควบคุมอาคารและโรงงานที่เป็นปัจจุบัน มีความสำคัญเป็นอย่างมาก เนื่องจากการดูแลและปรับปรุงระบบและอุปกรณ์ประกอบอาคาร จำเป็นต้องมีข้อมูลในด้านข้อจำกัดและมาตรฐานของอุปกรณ์และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง

บริษัท เอ็นจิเนียริ่ง อินโนเวชั่น ออดิเตอร์ จำกัด ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของฐานข้อมูลมาตรฐานวิศวกรรม จึงได้รวบรวมไว้เพื่อให้ผู้ดูแลอาคาร วิศวกรและผู้ที่สนใจได้นำไปใช้เป็นฐานข้อมูลอ้างอิงโดยมีรายละเอียดดังนี้

สารบัญเนื้อหา


■ กฎหมายควบคุมอาคารและกฎหมายโรงงาน

■ มาตรฐานวิศวกรรมด้านโครงสร้างอาคาร

■ มาตรฐานการตรวจสอบอาคาร

■ มาตรฐานอุปกรณ์ประกอบอาคาร

■ มาตรฐานการอพยพหนีไฟและเส้นทางหนีไฟ

■ มาตรฐานระบบดับเพลิง

■ มาตรฐานระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้

■ สรุป




กฎหมายควบคุมอาคารและกฎหมายโรงงาน

ปัจจุบันประเทศไทย มีการพัฒนาในทุก ๆ ด้านอย่างรวดเร็ว เราพบการเกิดขึ้นของอาคารขนาดใหญ่จำนวนมาก ซึ่งก็จะมีผู้อาศัยและผู้ใช้อาคารเหล่านั้นจำนวนมากเป็นเงาตามตัว การมีกฎหมายควบคุมอาคารเพื่อควบคุมการก่อสร้างอาคารให้มีความมั่นคงแข็งแรง มีระบบความปลอดภัยที่เหมาะสม รวมถึงมีการจัดการด้านสิ่งแวดล้อมที่ดี จึงเป็นแนวทางที่เหมาะสม เพื่อให้อาคารมีความปลอดภัยและเกิดความเป็นระเบียบสวยงาม

สำหรับโรงงานอุตสาหกรรม นอกเหนือจากระบบการผลิตแล้ว ยังมีระบบอื่น ๆ ที่สำคัญภายในอาคาร เช่น ระบบป้องกันอัคคีภัย ระบบดับเพลิงและระบบควบคุมมลพิษด้านสิ่งแวดล้อม เป็นต้น ซึ่งการจะติดตั้งระบบใดระบบหนึ่งภายในอาคาร ก็ขึ้นอยู่กับว่าโรงงานนั้น ๆ เข้าข่ายที่ต้องดำเนินการตามกฎหมายหรือไม่

อย่างไรก็ตาม การตรวจสอบ ทดสอบและบำรุงรักษาระบบและอุปกรณ์ต่าง ๆ รวมถึงการฝึกอบรมให้เกิดความเข้าใจในการดูแลและบำรุงรักษา ก็มีความสำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน

หน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้องในการควบคุมอาคารและโรงงานอุตสาหกรรม (กรมโยธาธิการและผังเมือง , กระทรวงอุตสาหกรรม , กระทรวงแรงงาน) จึงได้ออกกฎหมายเพื่อควบคุมและรณรงค์ให้มีการสร้างอาคารที่มั่นคงแข็งแรงและมีระบบความปลอดภัยที่เหมาะสมกับอาคาร ซึ่งกฎหมายควบคุมอาคารและโรงงาน แสดงรายละเอียดดังนี้

มาตรฐานวิศวกรรมด้านโครงสร้างอาคาร

โครงสร้างอาคารถือเป็นองค์ประกอบที่สำคัญของอาคาร ที่ควรได้รับการดูแลและตรวจสอบอย่างสม่ำเสมอ มาตรฐานวิศวกรรมด้านโครงสร้างอาคารมีความสำคัญที่วิศกรและผู้ดูแลอาคารจำเป็นต้องทราบ เนื่องจากการออกแบบอาคารหรือการตรวจสอบโครงสร้างอาคาร มีการกำหนดเป็นมาตรฐานและแนวปฏิบัติที่สำคัญ โดยมีรายละเอียดดังนี้

มาตรฐานโครงสร้างอาคาร

■ มาตรฐานปฏิบัติในการซ่อมแซมคอนกรีต

■ มาตรฐานการออกแบบชิ้นส่วนโครงสร้างทนไฟ

■ มาตรฐานการตรวจสอบโครงสร้างด้วยวิธีตรวจพินิจ

■ มาตรฐานการตรวจสอบโครงสร้างด้วยวิธีค้อนกระแทก

■ มาตรฐานการตรวจสอบโครงสร้างด้วยวิธีหัวหยั่งทดสอบ

■ มาตรฐานการตรวจสอบโครงสร้างโดยใช้คลื่นอัลตราโซนิก

■ มาตรฐานการตรวจสอบโครงสร้างด้วยวิธีตรวจสอบหาเหล็กเสริม

■ มาตรฐานการตรวจสอบโครงสร้างการหาค่าการสึกกร่อนของเหล็กเสริม

■ มาตรฐานการตรวจสอบโครงสร้างด้วยวิธีประเมินสภาพเนื้อคอนกรีต

■ ข้อกำหนดการควบคุมการใช้งานวัสดุภายในอาคาร

■ มาตรฐานงานคอนกรีตและคอนกรีตเสริมเหล็ก

■ มาตรฐานงานคอนกรีตอัดแรง

■ มาตรฐานงานเหล็กเสริมคอนกรีต

■ มาตรฐานงานไม้

■ มาตรฐานงานฐานราก

■ มาตรฐานงานเสาเข็ม

มาตรฐานกรมโยธาธิการและผังเมืองอื่น ๆ



มาตรฐานการตรวจสอบอาคาร

อาคารขนาดใหญ่หลายประเภท เข้าข่ายที่ต้องจัดให้มีการตรวจสอบความปลอดภัยโดย ผู้ตรวจสอบที่ขึ้นทะเบียนกับกรมโยธาธิการและผังเมือง ซึ่งผู้ตรวจสอบอาคารก็จะมีแนวปฏิบัติในการตรวจสอบอาคารตามหลักเกณฑ์ที่มีการกำหนดไว้ตามกฎหมายและมาตรฐานที่เกี่ยวข้องโดยมีรายละเอียดดังนี้

■ คู่มือการตรวจสอบอาคาร



มาตรฐานอุปกรณ์ประกอบอาคาร

ระบบไฟฟ้า, ระบบประปา, ระบบก๊าซเชื้อเพลิงและอุปกรณ์ป้องกันการลามไฟ นับว่าเป็นระบบที่มีการติดตั้งโดยทั่วไปในอาคารขนาดใหญ่และโรงงานอุตสาหกรรม ซึ่งการออกแบบ การติดตั้งและควบคุมการติดตั้งที่สอดคล้องตามมาตรฐานวิศวกรรม จะทำให้การใช้งานระบบมีประสิทธิภาพสูงสุดและปลอดภัยต่อการใช้งาน โดยมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับอุปกรณ์ประกอบอาคารมีรายละเอียดดังนี้
อพยพหนีไฟ

เส้นทางหนีไฟและการอพยพหนีไฟ เป็นองค์ประกอบที่มีความสำคัญลำดับต้น ๆ สำหรับการออกแบบเส้นทางอพยพหนีไฟ เหตุการณ์ผู้เสียชีวิตจากเหตุเพลิงไหม้ในอดีตที่ผ่านมา หลาย ๆ เหตุการณ์พบว่า สาเหตุเกิดจากการออกแบบเส้นทางอพยพหนีไฟที่ไม่เหมาะสมหรือขาดการดูแลอย่างเหมาะสม

การออกแบบเส้นทางอพยพหนีไฟที่สอดคล้องตามมาตรฐานวิศวกรรม จะช่วยให้การอพยพหนีไฟของผู้ใช้อาคารมีความปลอดภัยสูงสุด โดยมีรายละเอียดมาตรฐานวิศวกรรมที่เกี่ยวข้องดังนี้

■ มาตรฐานการออกแบบเส้นทางหนีไฟ

■ มาตรฐานอุปกรณ์ดึงประตูปิด

■ มาตรฐานบาร์ผลักประตูฉุกเฉิน

มาตรฐานระบบดับเพลิง


จากประสบการณ์ในการเข้าตรวจสอบระบบดับเพลิงในหลาย ๆ โครงการพบว่า มีการติดตั้งและเลือกใช้อุปกรณ์ในระบบดับเพลิงที่ไม่สอดคล้องตามมาตรฐานวิศวกรรม ส่งผลต่อสภาพการใช้งานที่ไม่สามารถทำได้อย่างเต็มประสิทธิภาพและส่งผลต่อกระบวนการตรวจสอบและบำรุงรักษาก็ไม่สามารถทำได้ตามมาตรฐานวิศวกรรมเช่นเดียวกัน

การออกแบบและเลือกใช้อุปกรณ์ในระบบดับเพลิงที่เหมาะสมและสอดคล้องตามมาตรฐานวิศวกรรม จะช่วยให้การระงับเหตุเพลิงไหม้สามารถทำได้อย่างมีประสิทธิภาพและลดความสูญเสียจากชีวิตและทรัพย์สิน โดยมีรายละเอียดมาตรฐานวิศวกรรมที่เกี่ยวข้องดังนี้

■ มาตรฐานถังดับเพลิงชนิดสารสะอาด

■ มาตรฐานถังดับเพลิงชนิดสารเคมีเปียก

■ มาตรฐาน Sprinkler

■ มาตรฐานสายฉีดน้ำดับเพลิง

■ มาตรฐานหัวรับน้ำดับเพลิง

■ มาตรฐานวาล์วสายฉีดน้ำดับเพลิง

■ มาตรฐาน Alarm Valve

■ มาตรฐาน Check Valve

■ มาตรฐานวาล์วควบคุมแรงดัน

■ มาตรฐาน Flow Switch

■ มาตรฐาน Pressure Gauge และ Vacuum Gauge

■ มาตรฐานข้อต่อและส่วนประกอบของท่อ

■ มาตรฐาน Flexible Coupling

■ มาตรฐาน Controller ระบบ Fire Pump

■ มาตรฐาน Engine Fire Pump

■ มาตรฐาน Electric Fire Pump

■ มาตรฐาน Fire Pump


มาตรฐานระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้


ระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ เป็นระบบป้องกันอัคคีภัยที่มีความสำคัญในอาคารที่มีผู้อยู่อาศัยจำนวนมาก เช่น อาคารสูง อาคารขนาดใหญ่พิเศษ ซึ่งทำหน้าที่ในการแจ้งเตือนการเกิดอัคคีภัย

การออกแบบ ติดตั้งและเลือกใช้อุปกรณ์ในระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ ควรได้รับการพิจารณาให้สอดคล้องตามมาตรฐานวิศวกรรม เพื่อให้สามารถใช้งานได้ตามวัตถุประสงค์และเพื่อความปลอดภัยต่อชีวิตและทรัพย์สิน โดยมีรายละเอียดมาตรฐานวิศวกรรมที่เกี่ยวข้องดังนี้

สรุป

มาตรฐานวิศวกรรม ที่ทางบริษัท ฯ ได้นำเสนอ นับว่าเป็นเครื่องมือที่สำคัญในการออกแบบ ติดตั้ง ตรวจสอบและบำรุงรักษาอุปกรณ์ประกอบอาคาร จึงเหมาะสำหรับการใช้เป็นแหล่งอ้างอิงสำหรับวิศวกรหรือผู้ดูแลอาคาร ในการนำไปใช้ให้เกิดประสิทธิผลและยังเป็นการประกันคุณภาพงานให้มีความน่าเชื่อถือ